Τι είναι η “φωνή”
Τι είναι Φωνή:
Η φωνή είναι μια σημαντική πτυχή της υγιούς και αποτελεσματικής επικοινωνίας.
Η ανθρώπινη φωνή αποτελείται από ήχο που παράγεται από τον λάρυγγα χρησιμοποιώντας τη φωνητική οδό, και κατά συνέπεια μας επιτρέπει να μιλάμε, να τραγουδάμε, να γελάμε, να κλαίμε, να ουρλιάζουμε, να παράγουμε άφωνα σύμφωνα, να σφυρίζουμε, να ψιθυρίζουμε κ. λ. π.
Φωνή είναι ένα ακουστικό σήμα που δημιουργείται από τον λάρυγγα και τα φωνητικά
όργανα. Η φυσική διαδικασία – η παραγωγή της φωνής, ονομάζεται φώνηση.
Κατά την διάρκεια της εκπνοής, ο αέρας φεύγει από τους πνεύμονες και περνάει μέσα από τις φωνητικές χορδές οι οποίες βρίσκονται στο λάρυγγα. Κατά την απλή αυτή ενέργεια του αναπνευστικού συστήματος συνήθως δεν παρατηρείται παραγωγή ήχου.
Όταν οι φωνητικές χορδές κλείσουν, ενεργούν οι ίδιες ως βαλβίδες με αποτέλεσμα ο αέρας που περνά ανάμεσά τους να προκαλεί τη δόνηση τους, θέτοντας την παλμική τους κίνηση. Συνέπεια της δόνησης αυτής είναι το φαινόμενο της φωνής.
Στην συνέχεια η φωνή μεταφέρεται προς στα ηχεία. Ηχεία είναι τα ανατομικά μέρη που βρίσκονται στην φωνητική οδό από κάτω προς τα πάνω, τα οποία είναι ο φάρυγγας, η υπερώα, η γλώσσα, η ρινική κοιλότητα, η στοματική κοιλότητα, τα δόντια κ.λ.π, με την βοήθεια των οποίων σχηματίζονται οι φθόγγοι, στην συνέχεια οι λέξεις και τέλος δημιουργείται η ομαλή φυσική ανθρώπινη ομιλία.
Για την παραγωγή της φωνής επομένως απαιτούνται η καλή αναπνευστική λειτουργία, ο λάρυγγας, η δημιουργία ρεύματος αέρα από τους πνεύμονες, η ύπαρξη φυσιολογίας φωνητικών χορδών και η ύπαρξη ηχείων όπως η γλώσσα, υπερώα, μύτη, φάρυγγας, τα χείλη κ.α όπου ανάλογα την θέση που παίρνουν σχηματίζονται οι φθόγγοι.
Η φωνή χαρακτηρίζεται από:
- την ένταση της φωνής (= εξαρτάται από την δύναμη του εκπνεόμενου αέρα και το εύρος της δόνησης των φωνητικών χορδών). Είναι σημαντικό χαρακτηριστικό της φωνής καθώς ο ομιλητής πρέπει να ελέγχει τη ποσότητα και τη ροή του αέρα
- το ύψος του θεμελιώδους ήχου της φωνής (= καθορίζεται από την τάση, το μήκος και το πάχος των φωνητικών χορδών, η θεμελιώδης συχνότητα ομιλίας εξαρτάται από το φύλλο και την ηλικία του ομιλητή αλλά και το είδος της επικοινωνίας και ψυχολογίας του). Αυτή η ιδιότητα τη φωνής αναφέρεται στο πόσο ψηλά ή χαμηλά ακούγεται η φωνή. Το ύψος φωνής είναι αυτό το χαρακτηριστικό που κάνει την ομιλία να μην ακούγεται ίδια και μονότονη.
- και την χροιά – ποιότητα φωνής (= εξαρτάται και ρυθμίζεται από τις αεροφόρες κοιλότητες που βρίσκονται πάνω από την γλωττίδα όπως η λαρυγγική κοιλία, ο φάρυγγας, οι παραρρίνιοι κόλποι και η στοματική κοιλότητα και από αυτές που βρίσκονται κάτω από την γλωττίδα όπως η θωρακική κοιλότητα και η τραχεία) Είναι το χαρακτηριστικό με το οποίο διαφοροποιούμε τη φωνή ενός ανθρώπου από έναν άλλο όταν τα υπόλοιπα στοιχεία της ομιλίας είναι ίδια. (Greene & Mathieson, 2001).
Ποια είναι όμως εκείνα τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχει μια υγιής φωνή;
- Η αντίληψη του μηνύματος της ομιλίας είναι καθαρή. Δεν υπάρχουν στοιχεία βραχνάδας ή κάποιο τρίξιμο στη φωνή. Επιπλέον, αντιλαμβανόμαστε το μήνυμα συνεχόμενα χωρίς περιόδους παύσεων με αποτέλεσμα να μην χάνουμε μέρη του μηνύματος.
- Η φωνή και το μήνυμα γίνονται αντιληπτά σε οποιοδήποτε περιβάλλον ακόμη και σε συνθήκες με υψηλά επίπεδα θορύβου.
- Η υγιής φωνή διαθέτει σταθερότητα και αντοχή, χωρίς απρόσμενες αλλαγές έχοντας την ικανότητα να παραμένει δυνατή για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς να απουσιάζει.
- Η «φυσιολογική» φωνή είναι ευέλικτη και προσαρμόσιμη στις παραμέτρους της έντασης, της ποιότητας και του ύψους της φωνής.
- Ο άνθρωπος με υγιή φωνή αισθάνεται άνετα και δεν κουράζεται κατά την ομιλία (Greene & Mathieson, 2001).
Ιωσηφίδου Φωτεινή- Νιόβη
Λογοθεραπεύτρια BSc, Med