Τι είναι οι Μεταγνωστικές δεξιότητες;

Κατά τους Roberts & Erdos (1993), οι γνωστικές δεξιότητες βοηθούν το άτομο να καταφέρει να διεκπεραιώσει ένα ειδικό σκοπό ενώ οι μεταγνωστικές επιβεβαιώνουν την επίτευξη του σκοπού αυτού (Roberts and Erdos, 1993). Γενικά, οι μεταγνωστικές δεξιότητες είτε προηγούνται είτε ακολουθούν μία γνωστική επεξεργασία και χρησιμοποιούνται όταν κάτι δεν γίνεται αντιληπτό , τότε ενεργοποιούνται κάποιες μεταγνωστικές στρατηγικές ώστε το άτομο να μπορέσει να ξεπεράσει την αδυναμία αυτή και να επαναφέρει τον έλεγχο της κατάστασης.
Αναφέρεται ότι η μεταγνώση είναι μία νοητική διεργασία ανώτερη που σχετίζεται με την επίγνωση που έχει το άτομο για τις γνωστικές του ικανότητες, δηλαδή, την ενσυνείδητη ρύθμιση, σχεδιασμό και αξιολόγηση αυτών, και επομένως και για τις νοητικές διεργασίες που χρησιμοποιεί. Ακόμα, σχετίζεται και με τη χρήση των μεταγνωστικών δεξιοτήτων σε δραστηριότητες καθημερινές (Flavell, 1985) (όπως αναφέρεται στο Στασινός, 2020). Ο Flavell (1987) υποστηρίζει ότι η μεταγνώση αποτελείται από την επίγνωση που έχει ο καθένας και αφορά τις γνωστικές του ικανότητες, την αξιολόγηση που κάνει για το εύρος της δυσκολίας της κάθε δραστηριότητας και η επιλογή της στρατηγικής που θα ακολουθήσει για την επίλυση κάθε προβλήματος (Στασινός,2020).
Η μεταγνώση είναι η διαδικασία της επίγνωσης του προβλήματος και της γνώσης κάποιου (Ehrlinger and Shain, 2014), είναι «η σκέψη για την σκέψη» και είναι σημαντική για τη μάθηση (Pintrich,2002). Η μεταγνωστική επίγνωση του ατόμου αναφέρεται στις γνωστικές διαδικασίες και η μεταγνωστική ρύθμιση στην ικανότητά του να πράττει βάσει αυτής της επίγνωσης (Stanton et al, 2015).
Αυτές οι μεταγνωστικές δεξιότητες εφόσον αποτελούν συνειδητή πράξη μπορούν και να διδαχθούν. Είναι η αλυσίδα που οδηγεί σε ένα παραγόμενο έργο, ο σχεδιασμός, η παρακολούθηση και η ρύθμιση του. Πρόκειται για τη βάση μιας αυτορρυθμιζόμενης μάθησης. Ακόμα, η χρήση των απαραίτητων γνωστικών και μεταγνωστικών εργαλείων οδηγεί σε μία επιτυχημένη και αποτελεσματική μάθηση ( Niemi and Launonen, 2002).

Ιωσηφίδου Φωτεινή- Νιόβη
Επιστημονικά Υπεύθυνη Κ.Ε.Θ Πυξίδες

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Ehrlinger, J. & Shain, E. A. (2014). How accuracy in students’ self perception relates to success in learning. In V.A. Benassi, C.E. Overson & C.M. Hakala (Eds.), Applying science of learning in education: infusing psychological science into curriculum. Society for the Teaching of Psychology. Retrieved from : http://teachpsych.org/ebooks/asle2014/index.php
Niemi, H. & Launonen, Α. (2002). Towards self-regulation and social navigation in virtual learning spaces. Paper presented at the European Conference on Educational Research, University of Lisbon, 11-14 September 2002.
Pintrich, P. R. (2002). The Role of Metacognitive Knowledge in Learning, Teaching, and Assessing. Theory Into Practice 41, 219-225. Retrieved from: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1207/s15430421tip4104_3
Roberts, M. J. & Erdos, G. (1993). Strategy selection and metacognition. Educational. Psychology, 13, 259-266.
Stanton, J.D., Neider, X.N., Gallegos, I. J. & Clark, N. C. (2015). Differences in metacognitive regulation in introductory biology students: when prompts are not enough. CBE Life Sci Educ, 14 (2), 141-12
Στασινός, Δ. Π. (2020). Ψυχοπαθολογία του Λόγου και της Γλώσσας. Δυσλεξία, Πολυγλωσσία, Λογοθεραπεία & Συμπερίληψη. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg